Gospital pedagogika inklyuziyaning ajralmas qismi sifatida

Слайд #1

12-mavzu: Gospital pedagogika – inklyuziyani ajralmas qismi sifatida
Reja:
Gospital pedagogika tushunchasi, maqsadi va vazifalari.
Gospital pedagogikaning asos tushunchalari va tamoillari.
Uzoq muddatli davolanish chora-tadbirlariga muhtoj bolalar va o’smirlarning huquqlari va ta’limga bo’lgan ehtiyojlari.
Gospital maktablar – shifoxona va maktab o’rtasidagi ko’prik sifatida.

Слайд #2

Слайд #3

Rossiya ta'lim akademiyasining Rivojlanish fiziologiyasi instituti ma'lumotlariga ko'ra, maktab o'quvchilarining 60% dan ortig'i sog'lig'ida muammolarga duch keladi. So'nggi yillarda (1990-1996) amalda sog'lom bolalar soni 75% dan 30% gacha kamaydi.
Tez-tez, uzoq muddatli va og'ir kasal bo'lgan, yiliga to'rt yoki undan ko'p marta kasal bo'lgan va bir oydan ortiq kasalxonada davolanayotgan bolalarga alohida e'tibor talab etiladi. Shundan GOSPITAL PEDAGOGIKASI tushunchasi kelib chiqadi.

Слайд #4

GOSPITAL PEDAGOGIKASINING ASOSIY VAZIFASI
kasal bolalarni reabilitatsiya qilish va maktabga moslashtirishdir

Слайд #5

Gospital pedagogikasi - uzoq muddatli davolanayotgan va sog'lig'i sababli ta'lim muassasalariga bora olmaydigan bolalar uchun ta'limni tashkil etish bilan bog'liq bo'lgan pedagogikaning bir bo'limidir.
Gospital pedagogikasi pedagogikaning bir qismi bo'lib, o'z e'tiborini o'quvchilarning alohida toifasiga - uzoq muddatli davolanishga muhtoj bolalarga qaratadi.

Слайд #6

Gospital pedagogika (heilpaedagogik — nemis, la pédagogie curative — fransuz) — pedagogika, psixologiya, defektologiya, tibbiyot fan va amaliyotning boshqa sohalari vakillari oʻzaro hamkorlikda faoliyat yurituvchi, maxsus shaxsni tayyorlash va qoʻllab-quvvatlashni taʼminlovchi kasbiy yordam tizimidir. Integrativ yondashuvga asoslangan ta'lim jarayoni va uning insoniy qadr-qimmatini so'zsiz hurmat qilish.

Слайд #7

Gospital pedagogika turli yoshdagi maxsus odamlar bilan to'g'ridan-to'g'ri ishlashni, shuningdek, butun ta'lim tizimining holatini yaxshilash, jamiyatni sog'lomlashtirishga yordam berish qobiliyatini o'z ichiga oladi.
Gospital pedagogikaning maqsadi - murakkab terapevtik va pedagogik jarayon doirasida "maxsus" bolaning organik rivojlanishi (V.P. Kashchenko).

Слайд #8

Gospital pedagogika -Pedagogikaning ma'lum kasalliklarga chalingan bolalar salomatligiga ta'sirini kuchaytirish uchun pedagogik jarayon va atrof-muhitni qayta qurish xususiyatlarini o'rganadigan fanlar tizimi sifatida.
Gospital pedagogika - bu har qanday jismoniy va aqliy nuqsonlari bo'lgan bolaning rivojlanishi, ta'limi va o'zini o'zi anglashiga yordam beradigan pedagogika. Unda pedagogik vositalar dori vositalari vazifasini bajaradi. Gospital pedagogika kasal bolalarni ijtimoiylashtirishga, shuningdek, kattalarni kasbiy reabilitatsiya qilishga yordam beradi. U tomonidan tavsiya etilgan usullar va shakllar inson kasalligining turi va darajasiga mos keladi. Uning mohiyatida u zaif va muhtojlarga yordam berish haqidagi yuksak ma'naviy ilmdir.

Слайд #9

Umumiy pedagogikada shunday deyiladi: “Davolovchi pedagogika deganda bola ruhiyatiga foydali ta’sir ko‘rsatib, uning davolanishi va tiklanishiga hissa qo‘shadigan usul va usullar tizimini tushunamiz”.

Слайд #10

"DAVOLASH PEDAGOGIKASI TAYYOR RETSEPT EMAS, BALKI IJODIY G'OYADIR."

Слайд #11

Bu salomatlikni yaxshilash bilan bog'liq turli usullar va dasturlardan foydalanish imkonini beradi.
Gospital pedagogika o‘qituvchining ijodkor bo‘lishiga imkon beradi, shu bilan birga undan pedagogika, psixologiya va metodlarni yaxshi bilishni talab qiladi.
Gospital pedagogika masalalari bilan shug'ullanadigan har bir kishi boladan nimani talab qilish mumkinligini, uning kasal va tez-tez kasal bolaning psixologik xususiyatlariga muvofiq ishni qanday tashkil qilishni bilishi kerak.

Слайд #12

Bu fan o'z arsenalida o'ziga xos uslubiy va didaktik texnikaga ega bo'lishi kerak. Kasal bolani psixologik, tibbiy va pedagogik reabilitatsiya qilish quyidagilarni o'z ichiga oladi:
1. bolani kasalxonada yoki uyda davolash;
2. uni kasalxona maktabida o'qitish;
3. psixologik, tibbiy va pedagogik tuzatish;
4. ota-onalarning yordami;
5. ijtimoiy yordam;
6. bolani uyda o'rgatish;
7. uni o'rta maktabga moslashtirish.

Слайд #13

Psixologik, tibbiy va pedagogik reabilitatsiya muammosi ko'plab mutaxassislarning o'zaro hamkorligini talab qiladi. Ko'pgina mamlakatlar bu muammo bilan bir necha o'n yillar davomida shug'ullanib kelmoqda. 1919 yildan boshlab Yevropada 15 dan ortiq mamlakatlarni birlashtirgan Gospital Pedagogika Assotsiatsiyasi (HOPE) tashkil etilgan. Bu mamlakatlarda kasal bolalarni tarbiyalash va reabilitatsiya qilish tizimi yaxshi rivojlangan.

Слайд #14

Слайд #15

O'qituvchi sog'liq muammolari bo'lgan bolalarning individual xususiyatlarini hisobga olishi kerak. Saraton kasalligiga chalingan bolalar, ayniqsa, individual yondashuvga muhtoj. O'rganish uchun ijobiy motivatsiya shubhasizdir. Buni xorijiy tajriba ham tasdiqlaydi. Masalan, Essen shahridagi (Germaniya) onkologiya klinikasida uch nafar pedagog va fan o‘qituvchilari: kimyo-biologiya, fizika-matematika, ona tili va chet tili, adabiyot fanlari o‘qituvchilari faoliyat ko‘rsatadigan maktab mavjud. Faqat uchta o'qituvchi. O'qituvchilar tushdan keyin sinflarda yoki bemorning yotoqxonasida mashg'ulotlar olib boradilar. O'qituvchilar shunday psixologik sharoitlarni yaratadilarki, ularda bemor bolalar o'rganishni xohlaydilar, bilimga muhtoj bo'ladilar, shuningdek motivatsiya:
O'QISH - HAYOT!
BILIM mening kasalligimni yengishimga yordam beradi!
Menda TA'LIM bo'ladi!
Men maktabimga, sinfimga qaytaman!

Слайд #16

Motiv - bu muayyan faoliyatni amalga oshirish uchun rag'batlantirish. Har qanday faoliyatga nisbatan qo'llaniladigan umumiy ijtimoiy-psixologik tuzilmani quyidagi sxema bo'yicha ko'rsatish mumkin:
maqsad - motiv - usul - natija.
O'qituvchilar o'rganishni shunday tashkil etishlari kerakki, bilimga bo'lgan ehtiyoj shifobaxsh ta'sir ko'rsatadi. Natijada, bola o'z sog'lig'ini biladi, kasallik haqida o'z fikri va tushunchasiga ega, shuningdek, tibbiyot va ta'lim fanlari haqidagi bilimlarga ijobiy munosabatda bo'ladi

Слайд #17

GOSPITAL PEDAGOGIKASINING TAMOYILLARI:
1. Har bir kasal bolaga individual yondashish.
2. Shaxsning psixologika xususiyatlarini hisobga olish.
3. Kasal bolani o'qitish jarayonida har tomonlama yordam berish.
4. Samarali reabilitatsiya qilish maqsadida tibbiy-psixologik va pedagogik korreksiya o`tkazish.

Слайд #18

Terapevtik pedagogikaning tamoyillari:
• ko`tarinki kayfiyat bilan davolash;
• bolalar salomatligiga ruhiy omillarning ta'sirini hisobga olish;
•Individual yondashuv;
• dam olish bilan uyg'unlashgan kuchli faoliyat printsipi;
• Tibbiyot va pedagogik kadrlar ishining birligi
Xushmuomalalik bilan muomalada bo`lish.

Слайд #19

1. Do'stona bolalar jamoasi tengdoshlar bilan muloqot qilish quvonchini keltiradi.
2. Faol rejimni saqlash, o'yinlar, o'yin-kulgilar va bayramlar bilan to'ldirilgan bo'sh vaqtni tashkil qilish. Darsda jismoniy mashqlar va tanaffuslarda faol o'yinlarda o'tkazish. 8-mart, "ABC bilan xayrlashish" va hokazo bayramlarga tayyorgarlik ko'rish.
3. Har tomonlama estetik tarbiyani amalga oshirish. Estetik terapiya hududni va interyerni obodonlashtirish va badiiy dizaynni o'z ichiga oladi. Go'zallik xulq-atvorda ham, odamlar o'rtasidagi munosabatlarda ham namoyon bo'ladi. Terapevtik ta'sir bilan birga estetika axloqiy xarakterni shakllantiradi. Men shogirdlarimning e'tiborini shu jihatlarga qarataman.
4. Jismoniy tarbiyaning turli shakllarini o'tkazish bolaga motorli quvonch keltiradi. Bular sog'lomlashtirish yo'llari, mikroturizm, sport o'yinlari va boshqalar.
5. Mehnat terapiyasi. Men dars paytida o'zimga g'amxo'rlik qilishdan boshlayman va maktab hududida ishlash bilan yakunlayman.
6. Musiqa terapiyasi.
7. Kattalar va xizmat ko'rsatuvchi xodimlar tomonidan bolalar bilan silliq va xotirjam muomala qilish.

Слайд #20

Maktabgacha va maktab ta’limi vazirligi “Uchim Znayem” gospital maktabi bilan hamkorlik shartnomasini imzoladi.Toshkent, 19 aprel, 2023 yil, O’zbekiston va Rossiya o’rtasida gospital pedagogikani rivojlantirish bo’yicha shartnoma imzolandi. Maktabgacha va maktab ta’limi vaziri Hilola Umarova hamda Rossiyaning “Uchim Znayem” maktabi direktori, gospital maktablar loyihasi tashkilotchisi va rahbari Sergey Sharikov ishtirokida uchrashuv bo’lib o’tdi. Tadbir "Mehrli maktab” Bolalar gematologiyasi, onkologiyasi va klinik immunologiyasi markazida o’tkazilib, unda O’zbekiston va Rossiya tomonlaridan mas’ul xodimlar ishtirok etdi. Uchrashuvda vazirlik hamda “Uchim Znayem” gospital maktabi tomonidan “Uzoq muddatli davolanayotgan bolalar uchun ta’lim muhitini yaratish” bo’yicha hamkorlik shartnomasi imzolandi.
“Ikki tomonlama hamkorlikda imzolangan shartnoma maktab tarbiyalanuvchilarining markazda davolanishi, sifatli va qulay ta’lim olishga ko’mak beradi”, - deyiladi xabarda.

Слайд #21

Ma’lumot uchun, hozirda "Mehrli maktab" davlat ta’lim muassasasida 81 nafar maktabgacha yoshdagi bolalar va 71 nafar maktab yoshidagi o’quvchilar mavjud. Bu yerda o’quv jarayonini tashkil etish uchun alohida o’quv reja tasdiqlangan bo’lib, dars mashg’ulotlari o’zbek va rus tillarida, 12 ta fandan olib boriladi. Kelgusida Qoraqalpog’iston respublikasi, Andijon va Farg’onada ham shu kabi gospital maktablar ochilishi rejalashtirilgan)