Roman Siekiel-Zdzienicki
Trzeba mi będzie iść samotnym w dal,
Iść i bezkrwiste staczać boje,
Aż spotężnieje duch, i serce moje
Stężeje w hartowaną stal!
Trzeba mi będzie wieść szalony bój,
Po klęski iść i po zwycięstwa,
Ogniem jasnym spłonąć męstwa –
Ukochać walki znój!
Trzeba mi będzie iść i zostać mężem,
Nie spocząć, aż zwycięska broń
We własną wrośnie dłoń,
I wierzyć – że zwyciężę!
Autor tego wiersza, Roman Szczepan Siekiel-Zdzienicki, chwycił za broń w bardzo młodym wieku, wyróżnił się bohaterskimi czynami wojennymi, a za marzenie o wolnej Polsce zapłacił cenę najwyższą. Jednak pamięć o nim nie przetrwała nawet w najbliższej rodzinie, a jego grób na warszawskich Powązkach Wojskowych tylko cudem nie zo-stał zlikwidowany w czasach PRL (znajduje się on bowiem w kwaterze cywilnej i nie był przez długi czas opłacany). Ta skromna i zaniedbana mogiła, na którą przypadkiem i niezależnie od siebie natknęli się przed laty autorzy tego opracowania, przykuwa uwagę ze względu na treść ta-blicy nagrobnej, zawierającą wzmiankę o wielokrotnym uhonorowaniu zmarłego najwyższymi odznaczeniami wojennymi. Poszukiwania w archiwach i innych źródłach pozwoliły dowiedzieć się nieco więcej o tym nietuzinko-wym człowieku, który porzuciwszy gimnazjum, w 1918 r. jako osiemnastolatek zaciągnął się do Wojska Polskie-go i przeszedł wraz ze słynnym 1 Pułkiem Szwoleżerów szlak bojowy kampanii galicyjskiej i wyprawy wileńskiej, podczas której został ranny. Awansowany i odkomendero-wany do 201 Pułku Szwoleżerów, bił się z bolszewikami w 1920 r. i ponownie odniósł rany. Po wojnie bolszewic-kiej i awansie do stopnia podporucznika wrócił do szkoły i znów ją porzucił, aby dołączyć do III powstania śląskie-go. Pisał wiersze, był lubiany i szanowany przez kolegów i przełożonych. Z ułańską fantazją i brawurą realizował się w walce, lecz nie było mu dane odnaleźć się w czasach pokoju. Wkrótce po rozpoczęciu studiów targnął się na swoje życie. W chwili śmierci miał zaledwie 21 lat.
